Tom 078 - Prace Wydziału I ŁTN - Tendencje słowotwórcze w gwarach polskich
Dodatkowe informacje
- Autor/redaktor: Władysław Cyran
- Rodzaj publikacji: Książka
- Numer tomu/zeszytu: 78
- Wydawnictwo: Ossolineum, Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Rok wydania: 1977
- Nr katalogowy: 83
- Liczba stron: 136
- Tytuł tomu: Tendencje słowotwórcze w gwarach polskich
- Tytuł serii: Prace Wydziału I ŁTN – Wydział Językoznawstwa, Nauk o Literaturze i Filozofii
-
Streszczenie:
Wstęp
I. TENDENCJE SŁOWOTWÓRCZE W GWARACH ZGODNE Z TENDENCJAMI OGÓLNOPOLSKIMI
1. Produktywność pewnych formantów
a. Formant -acz (nazwy działacza, nazwy narzędzi, nazwy znamionujące, nazwy wytworu, nazwy czynności)
b. Formant -ak (nazwy działacza, nazwy narzędzi, nazwy pomniejszające nazwy znamionujące)
c. Formant -ek (nazwy pomniejszające, nazwy znamionujące, nazwy działacza, nazwy narzędzi, nazwy wytworu)
d. Formant -ka (nazwy pomniejszające, nazwy znamionujące, nazwy działacza, nazwy narzędzi, nazwy wytworu, nazwy przedmiotu, nazwy właściwości)
e. Formant -nik (nazwy działacza, nazwy narzędzi, nazwy przestrzenne, nazwy znamionujące)
2. Derywaty wsteczne
a. Derywaty wsteczne odrzeczownikowe
b. Derywaty wsteczne odczasownikowe (nazwy czynności, nazwy wytworu, nazwy przestrzenne, nazwy działacza, nazwy narzędzi)
3. Formacje od wyrażeń przyimkowych
a. Formacje od wyrażeń przyimkowych suflksalne (formanty: -e, -ek, -ka, -nik, -ny)
b. Formacje od wyrażeń przyimkowych bezsufiksalne
4. Czasowniki odrzeczownikowe (formanty: -ać, -ić, -ować)
5. Tendencja do skrótu (formanty: -ak, -ka)
II. TENDENCJE SŁOWOTWÓRCZE W GWARACH RÓŻNIĄCE JE OD JĘZYKA OGÓLNOPOLSKIEGO
1. Szczególna produktywność pewnych typów słowotwórczych
a. Nazwy pomniejszające (formanty: -aczek, -ączko, -ątko, -da, -eczek, -eczka, -eczko, -eniek, -eńka, -eńko, -ę, -iczek, -iczka, -iczko, -ik, -ina, -inka, -iś, -ki, -ko, -sia, -sio, -ś, -uchna, -uchno, -ul, -ula, -ulek, -ulka, -ulko, -ulka, -unia, -unio, -usia, -usio, -uszczek, -uszek, -uszka, -uszko, -uś; -eńki, -uchny, -ućki, -uni, -usi, -uśki, -utki; -ikać, -ińciać, -uchnać, -ulać, -ulkać; -uniać, -uńciać, -usiać, -uśkać)
b. Nazwy powiększające (formanty: -al, -ar, -as, -ch, -cha, -cho, -ec, -ica, -idlo, -isko, -sko, -uch, -ucha)
c. Nazwy czynności z formantami -ek, -ka, -iny
d. Produktywność pewnych formantów staropolskich (formanty: -ach, -acha, -aj, -al, -ala, -ala, -an, -as, -awa, -ba, -el, -ęga, -isz, -och, -ochp, -ola, -oń, -ucha, -uga, -ula; -ny; -kać)
e. Produktywność pewnych formantów obcych (formanty: -acja, -ant, -atyka, -ista, -unek, -us)
2. Nowe funkcje pewnych formantów
a. Nowe funkcje formantu -ak (nazwy czynności, nazwy wytworu, nazwy przestrzenne)
b. Funkcja tautologiczna (formanty: -ak, -el, -ina, -nik)
3. Formanty gwarowe (formanty: -aga, -ajda, -ajka, -aszek, -ich, -icha, -yga, -yszek; -achny, -alki, -asy, -aszki, -aszny, -chny, -ki; -asić, -olić, -onić, -osić)
4. Prefiksacja w gwarach
a. Odmienna prefiksacja czasowników (prefiksy: na-, o-, ob-, po-, prze-, u-, wy-, z-) 110
b. Intensywna prefiksacja czasowników
c. Zmniejszona prefiksacja czasowników
d. Prefiksacja rzeczowników i przymiotników (prefiksy: pa-, wą-, ob-, przy-)
5. Wyrazy złożone
a. Złożenia
b. Zrosty
6. Wyrazy powstałe w wyniku kontaminacji
III. WNIOSKI
Wykaz źródeł
Wykaz skrótów
Tendencies in word-formation of Polish dialects. Summary