Tom 022 - Prace Wydziału I ŁTN - Moralność mieszczańska
Dodatkowe informacje
- Autor/redaktor: Maria Ossowska
- Rodzaj publikacji: Książka
- Numer tomu/zeszytu: 22
- Wydawnictwo: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Rok wydania: 1956
- Nr katalogowy: 27
- Liczba stron: 326
- Tytuł tomu: Moralność mieszczańska
- Tytuł serii: Prace Wydziału I ŁTN – Wydział Językoznawstwa, Nauk o Literaturze i Filozofii
-
Streszczenie:
SPIS TREŚCI
Przedmowa
Rozdział I: Rozważania wstępne
1.Jak będziemy rozumieć tytuł naszej pracy
2. Pojęcie mieszczaństwa i drobnomieszczaństwa
3. Wyjaśnienie przyjętego toku rozważań
Rozdział II: Moralność mieszczańska w defensywie
1.Krytyka moralności mieszczańskiej przez lewicę społeczną
a) Sprzeczności w psychice drobnomieszczanina. Jej niestałość
b) Zasadnicza reakcyjność drobnomieszczaństwa
c) Rzekoma ponadklasowość
d) Indywidualizm, skłonność do anarchizmu
e) Pokojowość, szukanie bezpieczeństwa
f) Oszczędność. Wyrzeczenie dla posiadania
g) Kult pieniądza i myślenie w jego kategoriach
h) Egoizm
i) Mediocritas
j) Szacunek dla hierarchii społecznej
k) Sentymentalizm
1) Filisterstwo i kołtuństwo
2.Szlachta o moralności mieszczańskiej
3.Atak Młodej Polski na moralność mieszczańską
a) Mieszczańska mierność aspiracji
b) Nieumiejętność życia chwilą dusz „w sznurówce"
c) Rola pieniądza
d) Mieszczańska niewrażliwość na piękno
e) Mieszczański stosunek do erotyki i życia rodzinnego
f) Mieszczańskie kołtuństwo i filisterstwo
4.Uwagi o tle społecznym ataku Młodej Polski na mieszczucha
Rozdział III: Klasyczny model moralności mieszczańskiej: Beniamin Franklin
1.Życie Franklina i jego pouczenia moralne
2.Franklinowski self-made mań -w dalszym rozwoju
3.Przykłady franklinizmu w Polsce
a) Polskie tłumaczenia
b) Franklinizm polskiego rzemieślnika
c) Polski franklinizm na użytek zdeklasowanej szlachty
Rozdział IV: Cnota oszczędności
1.Oszczędzanie pieniądza
a) Ciułanie
b) Trudność rozstawania się z groszem
c) Pielęgnowanie równowagi budżetu
d) Oszczędność przeciwstawiająca się marnotrawstwu
2. Oszczędzanie dóbr użytkowych
a) Postulat zużytkowywania
b) Postulat nieniszczenia
c) Opóźnianie zużyciia tego, co najlepsze
3. Psychiczne i społeczne warunki różnych form oszczędzania
Rozdział V: Kupiec i gentleman u Daniela Defoego
1.Życie Defoego
2.Wzór kupca
3.Ilustracja wzoru kupca: Robinson Cruzoe
4.Kupiec i gentleman
5.Kupiec Defoego na tle wzorów kupca Savary'ego "i Franklina
Rozdział VI: Sekty purytańskie i moralność mieszczańska w rozwoju nowoczesnego kapitalizmu
1.Mieszczanin nowoczesny w dociekaniach typologicznych niemieckich pisarzy mieszczańskich
a) W. Sombart
b) M. Scheler
c) E. Spranger
d) Psychoanalitycy
2. Czynnik religijny w kształtowaniu się ethosu nowoczesnego mieszczanina
a) Poglądy M. Webera
b) Analiza i krytyka tez Weberowskich
c) Wnioski
Rozdział VII: Zawiść jako rys drobnomieszczanina
1.Oburzenie moralne a psychika drobnomieszczanina na przestrzeni wieków
2.Zawiść w tragedii ł prawodawstwie Aten starożytnych
Rozidział VIII: Moralność mieszczańska wczesnego włoskiego kapitalizmu: Leon Battista Alberta
1.Wiadomości biograficzne o osobie Albertiego
2.Styl domu na podstawie traktatu o rodzinie
3.Wzór mężczyzny i kobiety na podstawie traktatu o rodzinie
4.Charakterystyka Albertiego w świetle traktatu o rodzinie
Rozdział IX: Mieszczańskie katechizmy moralne w dobie wielkiej rewolucji francuskiej
1.Osoba Volneya
2.Katechizm Volneya w stosunku do jego Ruin
3.Prawo natury
4.Wzór obywatela u Volneya
5.Obywatel Yolneya w swoich stosunkach społecznych
6.Ogólna charakterystyka Yolneya na tle innych katechizmów epoki
Rozdział X: Interferencja wzorów mieszczańskich i wzorów szlacheckich w wieku XIX
1.Problematyka rozdziału
2.Pochwały stanu średniego
3.Interferencja wzorów mieszczańskich i szlacheckich we Francji XIX wieku
4.Mieszczanin i szlachcic w Anglii XIX wieku
5.Parę uwag o Niemczech
Rozdział XI: Refleksje metodologiczne nad ustaleniem uwarunkowań społecznych
1.Dwie koncepcje interesu i ich dzieje
2.Pojęcie interesu w służbie ustalania uwarunkowań społecznych
3.Ekspresyjna funkcja wytworów ludzkich jako czynnik orientujący badacza przy ustalaniu uwarunkowań społecznych
4.Trudności, na jakie natrafiają przytoczone metody
Rozdział XII: Rzut oka na całość książki
1.Pojęcia wzorcowe jako narzędzia badania
2.Droga, którą w książce przemierzyliśmy, i uzyskane wyniki
Streszczenie w języku rosyjskim
Streszczenie w języku angielskim
Indeks nazwisk